Çdo veprim njerëzor përmban dy aspekte kryesore:
- Qëllimin për të cilin kryhet.
- Mjetin apo mënyrën për ta realizuar atë qëllim.
Për shembull, ngrënia nuk është një veprim i rastësishëm. Ne ushqehemi për të mbajtur trupin të shëndetshëm dhe të fuqishëm. Procesi për ta realizuar këtë përbëhet nga disa hapa: marrja e ushqimit, futja në gojë, përtypja dhe gëlltitja. Mirëpo, nëse dikush do të merrte baltë apo gurë dhe do t’i përtypte me të njëjtën metodë, të gjithë do ta quanim të çmendur, sepse ka humbur thelbin e të ushqyerit.
Po kështu, dikush që ha, por pastaj e vjell me qëllim, nuk do të përfitonte asnjë dobi nga ushqimi. Ai mund të ankohet se ngrënia nuk e ndihmoi, por problemi qëndron te veprimi i tij i gabuar, jo te vetë ushqimi. E njëjta logjikë vlen edhe për adhurimin në fenë islame.
Keqkuptimi i Adhurimit të Vërtetë
Sot, shumë njerëz e konsiderojnë agjërimin thjesht si një ndalim fizik nga ushqimi dhe pijet. Ata mendojnë se përmbushja e kërkesave të jashtme është e mjaftueshme për ta bërë agjërimin të vlefshëm. Por si mund të jetë i vërtetë një agjërim nëse personi gjatë tij gënjen, përgojon, abuzon me të tjerët apo kryen padrejtësi?
Një agjërues që vazhdon të bëjë mëkate është si ai njeriu që mendon se mund të ushqehet me baltë dhe gurë dhe të përfitojë prej tyre. Ky është një keqkuptim i madh i qëllimit të agjërimit dhe i adhurimit në përgjithësi.
Pas Ramazanit: Liri pa kufi?
Shpesh ndodh që pas Ramazanit, shumë njerëz i kthehen menjëherë zakoneve të këqija, sikur asgjë nuk ka ndodhur. Në disa vende, festimi i Bajramit përfshin më shumë aktivitete të ndaluara sesa adhurim e mirësjellje. Madje, disa individë agjërojnë gjatë ditës, por gjatë natës bien në gjynahe si pirja e alkoolit apo imoraliteti.
Nëse agjërimi i vërtetë e pastron shpirtin dhe e përgatit njeriun për një jetë më të mirë, pse ndryshimet e tij zhduken menjëherë pas Ramazanit? A nuk është ky një tregues se shumë njerëz e kanë keqkuptuar qëllimin e tij?
Perceptimi i Gabuar i Adhurimit
Shumë njerëz e kufizojnë agjërimin vetëm në aspektin fizik – urinë dhe etjen. Ata e ndiejnë frikën ndaj Allahut vetëm deri në atë masë sa të mos e prishin agjërimin, por jo përtej kësaj. Megjithatë, uria dhe etja nuk janë qëllimi kryesor i agjërimit; ato janë vetëm një mjet për të arritur një qëllim më të lartë: devotshmërinë.
Nëse një mysliman nuk arrin ta forcojë vullnetin e tij dhe të kontrollojë epshet, atëherë ai nuk e ka kuptuar agjërimin siç duhet. Njësoj siç ushqimi nuk sjell energji nëse nuk tretet nga organizmi, edhe agjërimi nuk sjell përfitime shpirtërore nëse nuk përthithet nga zemra dhe mendja.
Agjërimi si Burim i Devotshmërisë
Kur Allahu e përmendi agjërimin në Kur’an, Ai tha:
“Që të bëheni të devotshëm.” (Bekare: 183)
Kjo do të thotë se agjërimi është një rrugë drejt devotshmërisë, jo një garanci për të. Disa njerëz mund të agjërojnë, por të mos arrijnë devotshmërinë, sepse nuk e kuptojnë thelbin e tij. Ata që e kuptojnë, do të përfitojnë nga agjërimi si një metodë e edukimit shpirtëror dhe përmirësimit moral.
Qëllimi i Vërtetë i Agjërimit
Profeti Muhamed (a.s.) e ka sqaruar qartë këtë:
“Kush nuk largohet nga gënjeshtra dhe sjellja e keqe, Allahu nuk ka nevojë që ai të heqë dorë nga ushqimi dhe pija.” (Buhariu)
“Shumë njerëz që agjërojnë nuk fitojnë asgjë përveç urisë dhe etjes.” (Ibn Maxhe)
Mesazhi është i qartë: nëse agjërimi nuk të largon nga e keqja, ai nuk ka përmbushur qëllimin e tij të vërtetë. Agjërimi nuk është thjesht një akt fizik, por një praktikë që synon të forcojë besimin dhe vetëkontrollin.
Agjërimi si Mbrojtje nga Mëkatet
Profeti (a.s.) tha: “Agjërimi është mburojë.” (Buhariu, Muslim)
Kjo do të thotë se ai duhet të na mbrojë nga ndikimet e shejtanit dhe të na ndihmojë të ruajmë moralin tonë. Nëse dikush përpiqet të grindet me ne, ne duhet të përgjigjemi: “Unë jam agjërueshëm.” Ky është një mësim i madh mbi kontrollin e vetes dhe durimin.
Agjërimi si Nxitje për Veprat e Mira
Agjërimi duhet të na motivojë të bëjmë më shumë vepra të mira. Gjatë Ramazanit, Profeti (a.s.) ishte më bujar dhe më i mëshirshëm se kurrë. Në këtë periudhë, ai kujdesej veçanërisht për të ndihmuar të varfërit dhe për të liruar skllevër.
Në një hadith tjetër thuhet: “Kush i shtron iftar një agjëruesi, do të marrë shpërblim të barabartë me të, pa i pakësuar aspak shpërblimin agjëruesit.” (Tirmidhi)
Përfundim
Agjërimi nuk është një rit bosh. Ai nuk është thjesht një privim nga ushqimi dhe pijet, por një shkollë edukative që mëson vetëkontroll, përkushtim dhe devotshmëri. Ai duhet të ndikojë në karakterin tonë, në sjelljen tonë ndaj të tjerëve dhe në raportin tonë me Allahun.
Nëse pas Ramazanit vazhdojmë të jetojmë njësoj si më parë, pa ndonjë ndryshim shpirtëror, atëherë duhet të pyesim veten: A e kemi kuptuar qëllimin e vërtetë të agjërimit?
